Torasik Outlet Çıkış Sendromu, stres ve aşırı fiziksel aktivite nedeniyle torasik bölgedeki damarların ve sinirlerin sıkışması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu durum, üst ekstremite ve boyun bölgesinde hissedilen ağrı, uyuşma ve güçsüzlük gibi semptomlara neden olabilir.
Sendromun tanısını koymak için medikal görüntüleme testleri, elektromiyografi ve sinir iletim hızı testi gibi sağlık testleri yapılabilir. Tedavisi, semptomların şiddetine ve nedenine bağlı olarak cerrahi veya cerrahi olmayan yöntemlerle yapılabilir.
Kanıtlanmış tedavilerin yanı sıra, sendromun önemi, çoğu zaman erken tanı ve tedaviyle tamamen ortadan kalkar.
Nedenleri
Torasik Outlet Çıkış Sendromu’nun nedenleri çeşitlidir. En sık rastlanan nedenler arasında travma, anatomik anormallikler ve tekrarlanan hareketler yer alır. Ayrıca, gebelik, aşırı spor yapmak, ağır kaldırmak, yüksek boyun yapısı ve osteoartrit gibi durumlar da sendromun ortaya çıkmasına neden olabilir. Bazı hastaların genetik yatkınlığı da rol oynayabilir.
Sendrom genellikle omuz, kol ve boyundaki sinirlerin veya kan damarlarının sıkışması ile ilişkilidir. Bunun nedeni, bu bölgelerde darlık yaratan kemik, kas veya fasya dokusu olmasıdır. Bu darlık, dokulara baskı yaparak sinirlerin veya kan damarlarının işlevlerini etkilemesine neden olur.
Belirtileri
Torasik Outlet Çıkış Sendromu’nun belirtileri sinirsel ve damarsal olarak ortaya çıkabilir. Sinirsel belirtileri arasında kol, omuz, boyun ve sırt ağrısı, geçici olarak el ve armut bölgesinde uyuşukluk, güçsüzlük ve kuvvetsizlik gibi problemler yer alır. Damar belirtileri ise elde morarma, soğukluk, şişlik, güçsüzlük ve hatta bazı vakalarda yaralanma sonucu parmak ve avuç içinde ciddi uyarılmalar olarak ortaya çıkabilir. Farklı semptomları olan sendromun belirtilerinin hemen doktorla paylaşılması önerilir.
Sinirsel Belirtiler
Torasik Outlet Çıkış Sendromu sinirsel belirtileri, genellikle kolda uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük ve ellerde yorgunluk hissi olarak kendini gösterir. Hasta, sinir ağrısı ve nöropatik şikayetler yaşayabilir.
Bazı durumlarda, sinirler çok fazla baskı altında kaldığında sinir hasarı meydana gelebilir, bu da kaslarda his kaybına, titremeye ve hatta felç oluşuna neden olabilir.
Sinirsel belirtiler genellikle diğer belirtilerden daha geç fark edilir, bu nedenle hastalar, hissetikleri şikayetleri dikkatle anlamalı ve zamanında uzmanlara danışmalıdır.
- Hasta, omzunda ağrı, ele doğru uzanan bir ağrı ya da kolunun arkasındaki ağrı da yaşayabilir.
- Kas güçsüzlüğü yüzünden, hasta günlük işlerini yapmakta zorlanabilir.
- Beyaz Parmak Sendromu da sinirsel belirtiler arasında yer alır. Bu, parmakların soğukluğundan dolayı renk değiştirmesi, şişmesi ve bazı durumlarda his kaybıyla birlikte, ellerde hissedilir.
Damar Belirtileri
Torasik Outlet Çıkış Sendromu, damarlar üzerinde çeşitli belirtiler oluşturabilir. Bu belirtiler arasında, elde veya kolun üst kısmında uyuşma veya karıncalanma hissi, ellerde soğukluk, elde kızarma, morarma veya şişlik gibi belirtiler bulunabilir. Bu sendromda damarlar sıkıştığı için kolda ve elde kan dolaşımı azalır. Bu nedenle eller soğuk olabilir ve renk değiştirebilir.
Bunun yanı sıra, kolda veya elde ağrı veya güçsüzlük de ortaya çıkabilir. Bu belirtiler özellikle egzersiz veya aktivite sırasında daha belirgin hale gelir. Damarlardaki sıkışma hissi nedeniyle kan akışı azaldığı için, kol ve el kasları yeteri kadar oksijen ve besin alamazlar. Bu da ağrı veya güçsüzlük hissi meydana getirir.
Tedavi edilmediği takdirde, bu belirtiler ciddi hale gelebilir ve kalıcı hasarlar oluşabilir. Bu nedenle, bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, bir doktora başvurmanız önemlidir.
Tedavisi
Torasik Outlet Çıkış Sendromu tedavisi, sendromun belirtilerine, nedenlerine ve şiddetine bağlı olarak yapılmaktadır. Noncerrahi tedavi yöntemleri arasında, ağrı kontrolü, düzenli egzersiz yapma, fizyoterapi ve özel durumlarda kullanılmak üzere önerilen ilaçlar mevcuttur. Cerrahi tedavi yöntemi için ise sendromun şiddetine ve nedenine göre farklı uygulamalar yapılabilmektedir.
Cerrahi tedavi yöntemleri arasında, tümörün çıkarılması veya sinirleri sıkıştıran yapıların gevşetilmesi gibi operasyonlar yer almaktadır. Tedavide, hastalığın tekrar etmesini önlemek amacıyla özel önlemler alınması gerekebilir. Bu önlemler, doktorun önerilerine göre değişiklik göstermektedir.
Özel durumlarda, kan pıhtısı da tedavi yöntemi olarak kullanılabilmektedir. Kan akışının düzeltilmesi amacıyla bu yöntem uygulanmaktadır. Tedavinin ne şekilde uygulanacağı, hastalığın türüne, hastanın yaşına, şiddetine ve sağlık durumuna göre değişebilmektedir. Bu nedenle tedavide mutlaka uzman doktorun önerilerine başvurulması gerekmektedir.
Noncerrahi Tedavi Yöntemleri
Torasik Outlet Çıkış Sendromu tedavi yöntemlerinden biri noncerrahi tedavi yöntemleridir. Bu yöntemlerde başlıca amaç, şikayetlerin giderilmesi ve hastanın rahat ettirilmesidir. Noncerrahi tedaviler arasında fizik tedavi, ilaç tedavisi, özellikle de kas gevşetici ilaçlar kullanılır. Fizik tedavi ve egzersizlerle kas ve hareket sistemleri güçlendirilmeye çalışılır. Bu tedavilerin yanı sıra, omuzlarda kontrolsüz hareketleri önleyen tıbbi koruyucu cihazlar kullanılabilir. Uygun kullanımda, bu cihazlar hastaların omuz ağrısını azaltabilir ve hastalıkla ilişkili diğer semptomları hafifletebilir.
Cerrahi Tedavi
Sendromun cerrahi tedavisi, genellikle semptomların zamanla artması veya özellikle sinir veya damar hasarları olduğunda düşünülmektedir. Cerrahi seçenekler arasında, en çok kullanılanı cerrahi olarak kabul edilen “torakik çıkış sendromu sendromundan çıkarma (dekomprese) cerrahisi”dir. Bu yöntemde, koltuk altına yarıklar açılır ve omuriliği besleyen kan damarlarının sıkışmasını önlemek için kasları ve bağ dokusunu keserler. Diğer cerrahi seçenekler ise, farklı sinirlerin kesilmesi veya çıkarılmasını içerebilir. Bu tür cerrahi müdahaleler, uzun bir iyileşme sürecini takip ettiğinden, sadece semptomları hafifletmek için uygulanır ve genellikle son çare olarak kullanılır.
Önleyici Tedbirler
Torasik Outlet Çıkış Sendromu’nun oluşmasını önlemek için bazı önlemler alınması gerekmektedir. İşte sendromun önlenmesi için alınabilecek tedbirler ve öneriler:
- Fiziksel aktivite: Günlük düzenli egzersiz ve aktivite, kasların güçlenmesine yardımcı olur ve sendromun önlenmesine yardımcı olabilir.
- Hareket düzeni: Masabaşı çalışanlar, sık sık pozisyon değiştirmeli ve ara vermelidir.
- Oturma pozisyonu: Oturma pozisyonuna dikkat edilmeli ve koltuk seçimi iyi yapılmalıdır.
- Ağırlık kaldırma: Ağır kaldırma işleri olan kişilerin uygun teknikler kullanması gerekmektedir.
- Stres yönetimi: Stresin sendroma neden olabileceği düşünülmektedir, bu nedenle, stres yönetimi tekniklerini öğrenmek faydalı olabilir.
