Safra kesesi, vücudumuzdaki safra sıvısını depolayan ve salgılayan bir organdır. Safra kesesi hastalıkları, bu organda meydana gelen enfeksiyonlar, taşlar ve diğer sorunlara bağlı olarak meydana gelen hastalıklardır. Bu hastalıkların belirtileri arasında karın ağrısı, şişkinlik ve mide bulantısı yer alır. Bu rahatsızlıkların nedenleri arasında beslenme, yaş, cinsiyet ve aile öyküsü gibi faktörler yer alır. Tedavi yöntemleri arasında ilaç tedavisi ve ameliyat seçenekleri bulunur.
Safra Kesesi Hastalıklarının Belirtileri
Safra kesesi hastalıklarının belirtileri, genellikle karın bölgesinde ağrı, karın şişliği, iştahsızlık, hazımsızlık ve mide bulantısıyla kendini gösterir. Ayrıca safra kesesi taşı nedeniyle safra kesesinde sürekli bir rahatsızlık hissi de oluşabilir.
Bunun yanı sıra, safra kesesi enfeksiyonlarına bağlı olarak yüksek ateş, şiddetli karın ağrısı ve halsizlik gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. Kronik kolesistit tedavisiz kalırsa, belirtiler ciddi bir duruma dönüşebilir ve böylece karaciğer ve safra yollarına zarar verebilir.
Bu nedenle, bu belirtilerden bir veya birden fazlası muayene edilerek bir sağlık uzmanı tarafından teşhis edilmelidir. Erken teşhis, uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesine yardımcı olabilir ve daha büyük problemlerin önlenmesine yardımcı olabilir.
Akut Kolesistit
Akut kolesistit, safra kesesi yangısıdır ve ani bir şekilde ortaya çıkabilir. Bu hastalığın belirtileri arasında karın ağrısı, ateş, bulantı, kusma, karın şişliği, halsizlik ve iştah kaybı yer alır. Karın ağrısının şiddeti genellikle yüksektir ve sağ üst tarafta yoğunlaşır. Hastalığın teşhisinde karın ultrasonu kullanılır ve tedavi genellikle ameliyatla yapılır. Erken teşhis önemlidir ve zamanında tedavi uygulanmazsa ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Kronik Kolesistit
Kronik kolesistit, safra kesesinin uzun süreli iltihaplanmasıdır. Kronik kolesistit belirtileri arasında karın ağrısı, şişkinlik, gaz ve mide bulantısı yer almaktadır. Hastalık ilerlediğinde yorgunluk, kilo kaybı ve halsizlik gibi durumlar da ortaya çıkabilir.
Safra Kesesi Hastalıklarının Nedenleri
Safra kesesi hastalıklarının oluşum nedenleri arasında en sık rastlananı safra taşlarıdır. Safra taşları, safra kesesinde meydana gelen şişkinliklerdir. Bunların oluşumu, safra kesesi içindeki safra maddelerinin konsantrasyonu nedeniyle meydana gelir. Özellikle aşırı kilolu, 40 yaş üzeri, kadın ve hamilelerde daha sık görülür. Safra kesesi enfeksiyonları da safra kesesi hastalıklarına neden olabilir. Bazı ilaçlar, alkol tüketimi ve genetik faktörler de risk faktörleri arasında yer alır.
Safra Taşları
Safra taşları, safra kesesi hastalıklarının en sık görülen nedenlerinden biridir. Oluşum nedenleri arasında aşırı kolestrol, safra kesesi kaslarının çalışmaması ve safra kesesinde birikinti oluşması yer alır. Risk faktörleri arasında ise ailesel yatkınlık, obezite, gebelik ve 40 yaşından büyük olmak sayılabilir.
Safra Kesesi Enfeksiyonları
Safra kesesi enfeksiyonları, genellikle E.coli, Salmonella gibi bakterilerin safra yolu veya kan dolaşımı yoluyla safra kesesine ulaşması sonucu oluşur. Ayrıca safra kesesi taşları da enfeksiyona neden olabilir. Enfeksiyon belirtileri arasında karın ağrısı, ateş, bulantı, kusma, iştah kaybı ve halsizlik yer alır. Tedavide, antibiyotik kullanımı yaygın bir yöntemdir ve enfeksiyonun şiddetine göre ameliyat da gerekebilir.
Safra Kesesi Hastalıklarının Tedavisi
Safra kesesi hastalıklarının tedavisinde kullanılan yöntemler ilaç tedavisi ve ameliyat olarak ikiye ayrılır. İlaç tedavisi, safra kesesi yoluyla taş düşürmek için kullanılır. Antibiyotikler, enfeksiyonlar için reçete edilir. Ameliyat, safra kesesinin çıkarılmasını içerir. Ameliyattan önce ve sonra diyet ve aktivite önerileri uygulanmalıdır. Ameliyat sonrası, doktorlar genellikle ağrı, enfeksiyon, kanama ve mobilizasyon için ilaçlar reçete eder.
İlaç Tedavisi
Safra kesesi hastalıklarının tedavisinde ilaç tedavisi yöntemi, hastalığın seviyesi ve hastanın sağlık durumuna göre uygulanabilir. Safra taşı oluşumu durumunda, safra akışını kolaylaştıran ve taşların oluşmasını engelleyen ilaçlar kullanılabilir. Ayrıca safra kesesi iltihaplanmasında, enfeksiyonun kaynağına göre antibiyotik tedavisi uygulanabilir.
İlaç tedavisi yöntemi, cerrahi müdahale gerektiren durumlarda da cerrahi yöntemle beraber uygulanabilir. Yine de hastalığın tedavisinde cerrahi müdahale daha sık kullanılan bir yöntemdir.
İlaç tedavisi için en sık kullanılan ilaçlar arasında ağrı kesiciler, enfeksiyon ilaçları, safra akışını kolaylaştırıcı ilaçlar ve iltihap giderici ilaçlar bulunmaktadır.
Bu ilaçların kullanımında dozaj ve uygulama süresi gibi faktörlere dikkat edilmelidir. İlaç tedavisinin yan etkileri olabileceğinden, ilaç tedavisinin yalnızca uzman doktor tarafından reçete edilmesi önemlidir.
Ameliyat
Safra kesesi hastalıkları tedavisinde ameliyat bir seçenektir. Laparoskopik kolesistektomi ve açık kolesistektomi ameliyatı olarak iki yöntem mevcuttur. Laparoskopik yöntem daha az invaziv olduğu için tercih edilir. Ameliyat sonrası dinlenme, ağrı kontrolü ve enfeksiyon önleme önemlidir. Doktorunuzun tavsiyelerini dikkate almalısınız.