Eriskinlik doneminde asilarinizi ihmal etmeyin. Cunku asi yaptirmak, kutuphaneye gidip kitap almak kadar onemlidir. Asilar, bizi hastaliklardan korur ve toplum sagligini korur.
Asi Nedir?
Asi, vucudun hastaliklarla mucadele etmek icin uretilen bagisiklik sistemini gelistiren bir koruma yontemidir. Asilar sayesinde, canli veya olen hastalik etkenleri, zayiflatilmis virus veya bakteriler, vucuda enjekte edilerek bagisiklik sistemi uyarilir ve hastaliga karsi antikorlar uretilir. Asi yapmak, hastaliklarin yayilma riskini azaltir ve toplum sagligi icin onemlidir.
Eriskinler Icin Oncelikli Asilar
Eriskinlerde oncelikli olarak alinmasi gereken asilar, saglik durumlarına, yas gruplarına ve yasam sartlarına göre degisiklik gösterebilir. Fakat genel olarak eriskinlerin asagidaki asilari yaptirmasi önerilir:
- Grip asi: Grip virüslerine karsi koruma saglayan asidir. Bu asi özellikle yasli, hamile ve kronik hastaligi olan eriskinler için onemlidir.
- Zaturre asi: Zatürre bakterilerine karsi koruma saglayan asidir. Bu asi özellikle yasli, kronik hastaligi olan ve sigara kullanan eriskinler için onemlidir.
- Hepatit B asi: Hepatit B virusune karsi koruma saglayan asidir. Bu asi özellikle saglik calisanlari, kan nakli alan eriskinler ve cinsel yolla bulasabilecekleri riski olan eriskinler için onemlidir.
Eriskinlerin bu oncelikli asilari yaptirmasi, hastaliklardan korunmalarina ve daha saglikli bir yasam surdurmelerine yardimci olabilir.
Grip Asi
Grip asisi, özellikle yaşlıların, kalp, akciğer veya diyabet hastalığı olanların ve sağlık çalışanlarının alması önerilen bir aşıdır. Grip, yaygın bir solunum yolu enfeksiyonudur ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Grip aşısı, grip virüslerinin neden olduğu enfeksiyonun önlenmesine yardımcı olur.
- Grip aşısı, özellikle kış mevsiminde grip salgınlarının en yüksek olduğu dönemde alınmalıdır.
- Grip aşısı, grip virüsleri nedeniyle hayatı tehdit eden komplikasyonların önlenmesine yardımcı olabilir.
- Grip aşısı, grip nedeniyle işe gitmeyi veya okula gitmeyi önleyerek iş kaybı veya okul kaybını önlüyor olabilir.
- Grip aşısı, grip enfeksiyonunu azaltarak sağlık kaynaklarını korur.
Grip aşısı, genellikle kol veya omuza enjekte edilir ve birkaç gün içinde etkili hale gelir. Bununla birlikte, grip aşısı tüm grip vakalarını önleyemez, ancak etkinliği yüksektir ve ciddi komplikasyonların önlenmesinde oldukça etkilidir.
Zaturre Asi
Zatürre aşısı, zatürre hastalığına neden olan bakterinin önlenmesine yardımcı olan bir aşıdır. Bu hastalık özellikle ileri yaşta veya kronik hastalığı olan insanlar için ciddi bir sağlık riski taşır. Zatürre aşısı, özellikle 65 yaş üstü kişilere ve kronik akciğer hastalığı olan kişilere önerilir. Aşı, zatürreden kaynaklanabilecek komplikasyonları önlemeye yardımcı olur, yaşam kalitesini arttırır ve hastaneye yatış oranlarını azaltır.
Zatürre aşısı, özellikle kış aylarında ve zatürre riskinin arttığı dönemlerde alınması önerilir. Aşının en önemli yan etkisi, enjeksiyon bölgesinde hafif bir ağrı ve kızarıklıktır. Nadir durumlarda ise alerjik reaksiyonlar görülebilir. Ancak, zatürre aşısı almak, hastalıktan korunmak için oldukça etkili ve önemlidir.
Hepatit B Asi
Hepatit B virusu, karaciger iltihabi ve karaciger kanserine neden olabilir. Hepatit B asisi, virusun neden oldugu hastaliklara karsi koruma saglar. Eriskinler, ozellikle de saglik calisanlari gibi yuksek riskli gruplar, hepatit B asisi yaptirmalidir. Asinin etkinligi insanlarin yuzde 90’ina kadar cikar ve 3 doz halinde verilir.
- Karaciger kanseri ve iltihabi hastaliklara karsi koruma saglar.
- Iki ve uc doz sonrasinda yuzde 90’a kadar etkinlik gosterir.
- Yuksek riskli gruplarda hepatit B enfeksiyonunun onlenmesini saglar.
Hepatit B asisi, yuksek riskli gruplar ve tum eriskinler icin tavsiye edilir. Yuksek riskli gruplar ise su sekildedir:
- Saglik calisanlari
- Cinsel yollardan bulasan hastaliklarin tedavisi gorulmus kisiler
- Bagli bulasma riski yuksek mesleklerde calisanlar (ornegin, kan bagisi merkezi calisanlari)
- Hepatit B enfeksiyonu olan kisilerin yakın cevresi (ornegin, aile uyesi)
Yas Gruplarına Gore Asilar
Eriskinler, yas gruplarına göre farklı önemli hastalıklar için aşı olmalıdır. İşte, eriskinlerin yaş gruplarına göre alması gereken asılar:
| Yaş Grubu | Aşı İsmi |
|---|---|
| 19-26 yaş | HPV Aşısı |
| 50 yaş ve üstü | Grip, Zatürre, Menenjit, Hepatit A, Hepatit B Aşıları |
| 60 yaş ve üstü | Herpes Zoster, Zatürre Aşıları |
Bu asıların sağlıklı kalmanıza ve bazı ciddi hastalıklardan korunmanıza yardımcı olduğunu unutmayın.
50 Yas Ustu Eriskinler
50 yas ustundeki eriskinlerin en oncelikli asisi, influenza ya da griptir. Bu asinin her yil yaptirilmasi onemlidir cunku grip, 50 yas ustundeki insanlarin hayatini tehdit edebilir. Ayrica 50 yas ustundeki eriskinler tetanos, difteri, zona ve pnömokok ile ilgili asilarini da yaptirmalidir.
| Aşı Adı | Faydaları |
|---|---|
| Influenza Aşısı | Grip nedeniyle ortaya çıkabilecek ciddi hastalıkları önlemeye yardımcı olur. |
| Tetanos ve Difteri Aşısı | Tetanos ve difteri enfeksiyonuna karşı önlem alır. |
| Zona Aşısı | Zona hastalığına karşı koruma sağlar. |
| Pnömokok Aşısı | Pnömokok enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar. |
60 Yas Ustu Eriskinler
60 yaş üstü erişkinlerde sağlığın korunması için belirli aşılar önerilir. Bu aşıların listesi şöyledir:
- Grip aşısı
- Zatürre aşısı
- Hepatit B aşısı
- Difteri-Tetanos aşısı
- Herpes Zoster aşısı
Bununla birlikte, kişinin sağlık durumuna ve yaşam tarzına göre ek aşı önerileri de olabilir. Bu nedenle, 60 yaş üstü bireylerin doktorlarıyla konuşarak hangi aşıları almaları gerektiği konusunda karar vermeleri önerilir.
Asi Olmanin Yararlari Nelerdir?
Asi olmak, insan bedeninde meydana gelen birçok hastalığın oluşumunu engeller ve bireylerin sağlıklı bir hayat sürmesine yardımcı olur. Asi olmanın sağladığı faydalar arasında bağışıklık sistemini güçlendirme, hastalıkların önlenmesi ve toplum sağlığına katkı sağlama yer alır. Asi olmanın yararlı olduğu hastalıklar arasında grip, zatürre, hepatit B ve çiçek hastalığı yer alır.
- Asi olmak bağışıklık sistemini güçlendirir
- Asi olmak hastalıkların önlenmesine yardımcı olur
- Asi olmak toplum sağlığına katkı sağlar
Yapılan araştırmalar, düzenli olarak aşı yaptıran bireylerin daha az hastalanma riski taşıdığını göstermektedir. Bunun yanı sıra, aşı yaptırmak sağlık harcamalarını azaltır ve iş kaybını önler. Asi olmak, bireylerin sağlıklı bir hayat sürmesine yardımcı olurken, aynı zamanda toplum sağlığı açısından da büyük bir önem taşır.
Asi Karşıtlığı ve Yanılgıları Nelerdir?
Asi karşıtları, asılara dair yanlış bilgiler yayarak toplumda korku yaratabilirler. Bunların başında asıların zararlı olduğu, kronik hastalığı olmayan insanların asıya ihtiyacı olmadığı gibi yanılgılar gelir. Ayrıca bazıları, çocukların birden fazla aşıyı aynı anda almaları tehlikeli olduğunu iddia eder. Ancak tüm bu iddiaların bilimsel bir temeli yoktur, aksine toplum sağlığı için asıların yararları defalarca kanıtlanmıştır.
