Böbrek kanseri, dünya genelinde en sık görülen kanser türlerinden biridir ve yaklaşık olarak kanser vakalarının %3’ünü oluşturur. Bu hastalığın nedeni birçok farklı faktöre bağlı olabilir. Yaş ilerledikçe böbrek kanseri riski artar ve aynı zamanda genetik faktörler, sigara kullanımı, obezite, yüksek tansiyon, asbest ve bazı ilaçlar gibi faktörler de riski artırabilir. Ayrıca, polikistik böbrek hastalığı ve Von Hippel-Lindau hastalığı gibi nadir genetik hastalıklar da böbrek kanseri riski taşımaktadır.
Yaş
Yaş, böbrek kanseri riski için önemli bir faktördür. Yaş ilerledikçe, böbrek kanseri riski artar. Böbrek kanseri, 50 yaşını aşan kişilerde daha sık görülen bir hastalıktır. Böbrek kanseri vakalarının yaklaşık yüzde 70’i 60 yaşın üzerindeki kişilerde görülmektedir. Ancak, genç kişilerde de nadiren görülebilir. Bu nedenle, her yaşta düzenli sağlık kontrolleri yapmak önemlidir.
Genetik Faktörler
Genetik faktörler, böbrek kanseri riskinde önemli bir rol oynar. Ailenizde böbrek kanseri öyküsü olanlar daha yüksek bir risk altındadır. Özellikle doğrudan aile bireylerinde böbrek kanseri olan kişiler, genetik yatkınlık nedeniyle daha fazla risk altındadır. Ayrıca, genetik sendromlar da böbrek kanseri riskini artırabilir. Örneğin, von Hippel-Lindau hastalığı polikistik böbrek hastalığı gibi genetik hastalıklar bu riski oluşturabilir. Bu nedenle, aile öyküsü olan bireylerin düzenli bir şekilde böbrek kanseri taraması yaptırması tavsiye edilmektedir.
Polikistik Böbrek Hastalığı
Polikistik böbrek hastalığı, böbreklerde kitlelerin oluşmasına ve sistemin çalışmasını engellemeye neden olur. Bu hastalar, böbrek kanseri geliştirme riski daha yüksek bir gruptur. Polikistik böbrek hastalığı olanların düzenli olarak tarama testleri yaptırmaları ve herhangi bir şüpheli semptomda doktorlarına başvurmaları çok önemlidir. Bu şekilde, erken teşhis sağlanarak kanserin tedavisi daha olası hale gelebilir.
Von Hippel-Lindau Hastalığı
Von Hippel-Lindau Hastalığı, böbrek kanseri geliştirme riskini oldukça artıran nadir bir genetik hastalıktır. Bu hastalığa sahip olanlar, hayatları boyunca düzenli bir şekilde takip edilerek böbrek kanserinin erken aşamalarında teşhis edilmesi sağlanmalıdır. Gerekli tedavi süreci uygulandığında, bu hastalarda kemoterapi ya da radyoterapi yöntemi uygulanabilir. Ayrıca, bu hastalıklı kişiler, yılda en az bir kez doktor kontrolünde olmalı ve böbrek kanseri riskini azaltmak için yaşam tarzlarında gerekli değişiklikleri yapmalıdırlar.
Sigara İçmek
Sigara içmek, vücuda zararlı birçok kimyasal maddeyi salar. Bu maddelerin böbreklerde birikmesi, kanser riskini artırır. Ayrıca, sigara içmek böbreklerde kan pıhtılaşmasına neden olabilir ve yapılan araştırmalar, bu durumun böbrek kanseri riskini artırdığını göstermektedir. Sigara içenler, kansere karşı daha savunmasızdır ve sağlıklarını korumak adına sigarayı bırakmaları önemlidir.
Obezite
Obezite, vücut kitle indeksi 30’u aşan kişilerde daha yüksek böbrek kanseri riski taşıyor. Bu nedenle vücut ağırlığının kontrol altında tutulması büyük önem taşıyor. Obezitenin böbrek kanseri ile olan ilişkisi, vücutta artan inflamasyon, hormonal değişiklikler ve diyabet riski gibi faktörlere bağlı olabilir. Obezite ile mücadele etmek için sağlıklı bir diyet, yeterli egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleri önerilir.
Hipertansiyon
Birçok sağlık sorununa neden olan yüksek kan basıncı, böbrek kanseri riskini artırabilir. Hipertansiyon (yüksek tansiyon) hastalığı, böbreklerin normal çalışmasını engellediğinde, böbrek kanseri oluşabileceği gibi, diğer sağlık sorunlarına da zemin hazırlar.
Bu nedenle, yüksek tansiyon hastalarının daha sık kontrol altında tutulması ve tedbirlerinin alınması gerekmektedir. Tansiyonun kontrol altında tutulması ile böbrek kanseri riski de azaltılabilmektedir.
Asbest ve Ksenobiyotikler
Asbest ve kimyasallar gibi ksenobiyotik maddelere maruz kalmak, böbrek kanseri geliştirme riskini artırabilir. Özellikle mesleki maruziyet, bu kanser türünün oluşumunda büyük bir rol oynar. Kimyasal maddelere uzun süreli maruziyet, toksinlerin böbrek dokusuna zarar vermesine neden olabilir. Bu nedenle iş yerinde uygun önlemler alınmalı, koruyucu ekipman kullanılmalıdır. Düzenli tıbbi kontrol de bu riskin olası etkilerini kontrol etmek için yardımcı olabilir.
Bazı İlaçlar
Bazı ilaçlar böbrek kanserine neden olabilir ya da riskini artırabilir. İmmünosupresif ilaçlar, fenasetin, metotreksat, analjezik Nifenalol, karbamazepin, rifampisin, and nitrofurantoin gibi ilaçlar bunlara örnektir. Eğer belirtilen ilaçlardan birini kullanıyorsanız, doktorunuzla konuşmanız ve gerekli kontrolleri yaptırmanız önemlidir.
