Prepatellar bursit, dizin ön kısmında yer alan ve bursa adı verilen sıvı dolu bir kesenin inflamasyonudur. Bu inflamasyon, tekrarlayan diz üstü çalışmaları veya sürtünmeye bağlı olarak oluşabilir. Bazen enfeksiyon veya travmaya bağlı olarak da gelişebilir.
Prepatellar bursitin en sık görülen belirtisi, dizin önünde yer alan kesenin şişmesidir ve bu şişlik zamanla artabilir. Aynı zamanda bursa bölgesinde ağrı, hassasiyet ve kızarıklık da görülebilir. Tedavi edilmezse bursit, kalıcı hasarlar oluşturabilir.
Tanı konulması ani başlayan şişlikle başlar ve bu şişlik öncelikle elle incelenir. Fizik muayene de yapılır ve ultrasonografi veya MRG tetkikleri gibi görüntüleme testleri uygulanabilir. Kan testleri de, inflamasyonun nedenini belirlemek için kullanılabilir.
Prepatellar bursit tedavisinde ilaç tedavisi, fizik tedavi ve cerrahi müdahale olmak üzere bazı seçenekler mevcuttur. Ameliyat, nadir durumlarda uygulanır ve genellikle diğer tedavi yöntemleri başarısız olduğunda yapılır.
Bu durumu önlemek için, diz üstü çalışmaları yapan sporcuların uygun koruyucu ekipmanlar kullanmaları ve egzersizler sırasında kıyafetlerinin doğru şekilde giyildiğinden emin olmaları önemlidir.
Belirtiler
Prepatellar bursit belirtileri arasında dizin ön kısmında şişlik, hassasiyet, kızarıklık ve ağrı yer almaktadır. Dizde hareket kısıtlılığı ve sertlik de ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda, bu semptomlar yürüme ve hareket etme yeteneğini etkileyebilir. Hastalar genellikle bu semptomların dizlerinde bir darbe sonrasında meydana geldiğini rapor ederler. İleri vakalarda, bu semptomlar kalıcı hale gelebilir ve önemli sorunlara yol açabilir.
Tanı ve Teşhis
Prepatellar bursit teşhisi, genellikle doktorun fizik muayenesinin ardından konulur. Bursada sıvı birikmesi olup olmadığını kontrol etmek için aspirasyon adı verilen bir prosedürle sıvı alınır ve incelenir.
Ayrıca, MRG ve ultrasonografi gibi görüntüleme testleri de bursanın durumunu görmeye yardımcı olabilir. Kan testleri de, iltihap veya başka bir tıbbi sorunun olup olmadığını belirlemek için yapılır.
Tanı için yapılan bu testlerin amacı, doktorların prepatellar bursitin nedenini ve ciddiyetini belirleyerek, tedavi planını oluşturmasına yardımcı olmaktır.
Fizik muayene ve Görüntüleme testleri
Prepatellar bursit tanısı için doktorun en sık başvurduğu yöntemler fizik muayeneleri ve görüntüleme testleri arasındadır. Fizik muayenede doktor, şişme, hassasiyet veya sıcaklık farklılıklarını kontrol eder. Görüntüleme testleri arasında röntgen, ultrasonografi ve MRG bulunur. Röntgen, kireçlenme, kemik hasarı veya başka bir ortopedik sorun olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir. Ultrasonografi, sıvı birikintisini göstererek bursit tanısını doğrular. MRG, bursit oluşumuna neden olan faktörleri gösterir ve teşhisi doğrulamak için kullanılır.
Aynı zamanda, doktorunuz kan testi isteyebilir. Bu testler, enfeksiyon veya iltihaplanmanın başlıca nedenlerini belirlemeye yardımcı olabilir. Enfeksiyona neden olan bakteriler tanımlanabilir ve aynı zamanda romatoid artrit veya guatr da tespit edilebilir.
Ultrasonografi ve MRG
Ultrasonografi ve MRG, prepatellar bursit teşhisi için kullanılan görüntüleme testleridir. Ultrason, bursanın büyüklüğünü ve sıvının varlığını görüntülerken, MRG daha detaylı bir analiz sağlar. Bu testler sayesinde, doktorlar bursitin nedenini tespit edebilir ve uygun tedavi yöntemlerini belirleyebilir. Ultrasonografi ve MRG ayrıca bursit ile ilişkili diğer koşulları da tanımlamaya yardımcı olabilir.
Kan testleri
Prepatellar bursitin tanısında kan testleri de kullanılmaktadır. Bu testler, enfeksiyonun varlığını belirlemek ve ayrıca romatoid artrit veya gut gibi diğer hastalıkları dışlamak için yapılır. Kan testleri, sedimantasyon hızı, C-reaktif protein ve lökosit sayısı gibi parametreleri ölçer.
Tedavi
Prepatellar bursit tedavisinde uygulanan çeşitli tedavi yöntemleri vardır. İlaç tedavisi, fizik tedavi ve cerrahi müdahale bunlardan bazılarıdır.
Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) prepatellar bursit tedavisinde kullanılır. Bu ilaçlar ağrıyı ve iltihabı azaltır. Ayrıca kortikosteroid enjeksiyonları bursitten kaynaklanan ağrıyı hafifletmek için kullanılabilir.
Fizik tedavi prepatellar bursit tedavisinde etkili bir tedavi yöntemidir. Fizik tedavi seansları sırasında, bursa çevreleyen kaslar ve dokular güçlendirilir ve esnekliği artırılır. Bununla birlikte, fizik tedavinin etkisini görebilmek için sabırlı olmak gerekiyor.
Prepatellar bursit tedavisinde uygulanan cerrahi müdahale, nadir durumlarda gereklidir. Cerrahi tedavi, bursa yapılan kesiden bursun boşaltılması ve çevresindeki dokuların temizlenmesiyle gerçekleştirilir. Ancak bu yöntem uzman doktorların önerisiyle uygulanmalıdır.
Bursit tedavisinde uygulanan yöntemler arasında ilaç tedavisi, fizik tedavi ve cerrahi müdahale seçenekleri yer alır. Tedavi yöntemi bireysel duruma, semptomlara ve hastanın genel sağlığına bağlı olarak belirlenir.
İlaçlar
Prepatellar bursit tedavisinde kullanılan ilaçlar, genellikle ağrıyı ve iltihabı azaltmak için kullanılır. Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) iltihaplanmayı azaltarak ağrıyı hafifletir. Reçetesiz satılan aspirin, ibuprofen, naproksen, ketoprofen gibi ilaçlar bu ilaç sınıfına girer. Bazı durumlarda doktorlar reçete ile daha güçlü NSAID’ler yazabilirler. Steroid enjeksiyonları ise dirençli durumlarda bursit semptomlarını hafifletmek için kullanılır. Bunlar doğrudan inflamasyonlu bölgeye enjekte edilir. Ancak, uzun süreli steroid kullanımından kaçınılmalıdır çünkü yan etkileri olabilir.
Fizik tedavi
Prepatellar bursit tedavisinde fizik tedavi yöntemleri sıklıkla kullanılır. Bu yöntemler arasında buz uygulama, egzersizler, şok dalga terapisi, ultrason, elektrik stimülasyonu ve manuel terapi yer alır. Bu tedaviler iltihap ve ağrıyı azaltarak bursitin iyileşmesini hızlandırır. Fizik tedavi, cerrahi müdahale gerektirmeden bursit tedavisinde etkili bir yöntemdir.
Cerrahi müdahale
Prepatellar bursit tedavisinde cerrahi müdahale nadiren gereksizdir, ancak ciddi durumlarda en uygun tedavi seçeneği olabilir. Cerrahi müdahale genellikle prepatellar bursanın tamamen çıkarılmasını içerir. Ameliyat sonrası iyileşme süreci, cerrahi yapılan alana bağlı olarak değişebilir. Doktorunuz size ameliyat öncesi ve sonrası yapmanız gerekenleri belirtecektir.
Önleyici tedbirler
Prepatellar bursit oluşumunu önlemek için yapabileceğiniz bazı tedbirler şunlardır:
- Dizlerinizi koruyun: Dizlerinize yük binen aktiviteler sırasında dizlerinizi korumak için uygun ekipmanlar kullanın. Örneğin, diz koruyucu kullanın.
- Doğru teknikleri kullanın: Dizleri yormayacak ve zorlamayacak egzersizleri yapın. Egzersizleri yaparken doğru teknikleri kullanmaya özen gösterin.
- Uzatmalı egzersizler yapın: Uzatmalı hareketler ile dizlerinizi esnek tutun. Bu sayede dizlerinizin bursasında nötral pozisyonda kalabilirler.
- Aşırı yüklenmeyin: Dizlerinizi aşırı zorlamayın. Yavaş yavaş, egzersiz sayısını ve süresini arttırın.
- Sık sık mola verin: Dizlerinizi yormadan egzersiz yapmak için zaman zaman mola verin. Her saat başı 10-15 dakika dinlenin.
- Zayıf bacak kaslarını güçlendirin: Dizlerinizin çevreleyen kas ve bağları güçlendirerek bursit riskini azaltın. Doktorunuzla konuşarak size uygun egzersizler hakkında bilgi alabilirsiniz.
Bu önleyici tedbirleri uygularken, bursitin belirtileri hala devam ediyorsa doktorunuzla konuşmanız önerilir. Aksi halde işler daha da kötüleşebilir.
