Adet öncesi gerginlik sendromu (PMS), adet döngüsünün öncesinde kadınların genellikle yaşadığı bir durumdur. Bu durumun semptomları fiziksel ve duygusal bir bütün olarak ortaya çıkar. Göğüs hassasiyeti, karın ağrısı, baş ağrısı, uyku sorunları, iştah değişiklikleri, yorgunluk, depresyon, huzursuzluk, sinirlilik gibi semptomlar görülebilir.
PMS Belirtileri Nelerdir?
PMS belirtileri kadınlarda adet öncesi dönemde görülen fiziksel ve duygusal semptomlar bütünüdür. Bu semptomlar arasında ruh hali değişiklikleri, göğüslerde hassasiyet, şişkinlik, karın ağrısı, baş ağrısı, iştah değişiklikleri, uyku problemleri ve yorgunluk yer alabilir. Aşağıdaki tablo PMS semptomlarını ve şiddetini göstermektedir:
| Semptomlar | Şiddeti |
|---|---|
| Ruh hali değişiklikleri | Orta-yüksek |
| Göğüslerde hassasiyet | Orta-yüksek |
| Şişkinlik | Orta-yüksek |
| Karın ağrısı | Orta-yüksek |
| Baş ağrısı | Orta-yüksek |
| İştah değişiklikleri | Orta-yüksek |
| Uyku problemleri | Orta-yüksek |
| Yorgunluk | Orta-yüksek |
PMS Neden Olur?
Adet öncesi gerginlik sendromu veya PMS, tam olarak neyin tetiklediği tam olarak bilinmemektedir. Ancak, hormonal dalgalanmaların ve özellikle östrojen ve progesteron hormonlarının seviyelerindeki değişikliklerin etkisi olabilir. Stres, beslenme alışkanlıkları ve genetik faktörler de PMS’nin nedenlerinden biri olarak gösterilebilir. Özellikle stres, semptomları kötüleştirerek PMS’yi daha da şiddetli hale getirebilir.
PMS ve Hormonal Değişiklikler
Adet döngüsü boyunca östrojen ve progesteron hormon seviyeleri değişerek PMS semptomlarına neden olabilir. Özellikle östrojenin düşük seviyeleri, semptomların şiddetini artırabilir. Progesteron seviyelerindeki değişiklikler de PMS semptomlarını tetikleyebilir. Özellikle yüksek progesteron seviyeleri ödemi kötüleştirebilir. Bu hormonlar arasındaki dengesizlik, PMS semptomlarına neden olabilir.
Östrojen
Östrojen hormonu adet döngüsü boyunca kadınlarda yüksek seviyelere ulaşır ve gebelik için önemlidir. Ancak, hormonun düşük seviyeleri PMS semptomlarının şiddetini artırabilir. Östrojen eksikliği, halsizlik, depresyon, çarpıntı, baş ağrısı, kolay sinirlilik ve unutkanlık gibi semptomlara neden olabilir. Bazı gıdaların tüketimi, östrojen seviyelerini artırabilir. Soya, keten tohumu, mercimek ve bezelye östrojen benzeri maddeler içerir ve semptomları hafifletebilir.
Progesteron
Progesteron hormonu, kadınlarda yumurtlama ve adet döngüsünü düzenleyen önemli bir hormondur. Bu hormonun seviyesi özellikle adet döngüsünün ikinci yarısında artar. Ancak, yüksek progesteron seviyeleri, PMS semptomlarının şiddetini artırabilir. Özellikle ödem oluşumunu kötüleştirebilir, bu nedenle bazı kadınlar adet öncesi dönemde şişkinlik ve rahatsızlık yaşayabilir.
PMS Teşhisi ve Tedavisi
PMS teşhisi, semptomların yakından takip edilmesiyle yapılır. Semptomların ne zaman başladığı ve ne kadar sürdüğü belirlenir. Tedavi seçenekleri yaşam tarzı değişikliklerini, ilaçları, egzersizleri ve alternatif tedavileri içerebilir. Yaşam tarzı değişiklikleri arasında sağlıklı bir diyet, egzersiz ve stresi azaltmaya yardımcı teknikler yer alır. İlaçlar arasında ağrı kesiciler ve sakinleştiriciler kullanılabilir. Alternatif tedavi yöntemleri arasında akupunktur, refleksoloji ve yoga yer alır. Tedavi planı, semptomların şiddetine ve kadının yaşına, sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.
