Burun deviasyonu, burun içindeki kemik, kıkırdak veya septum gibi yapıların eğri, kaymış ya da doğuştan yanılmış olması sonucu burun deliklerinden birinin diğerinden daha dar kalmasıdır. Bu durum, burun solunumunda zorluklara neden olabilir.
Belirtileri
Burun deviasyonunun belirtileri arasında nefes almada güçlük, horlama, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, baş ağrısı ve sinüs enfeksiyonları yer alabilir. Aynı zamanda, burun içi kanamaları, yorgunluk, ağız kokusu ve uyku apnesi de burun deviasyonu belirtileri arasında sayılabilir.
Belirtiler, deviasyonun boyutuna ve aynı zamanda kişinin yaşına ve sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Belirtiler genellikle bir taraftaki burun deliği daha küçük olduğunda ortaya çıkar.
Bu belirtilerin yaşam kalitesini olumsuz etkilemesi durumunda bir doktora danışmak önemlidir. Doktorlar, burun içi rahatsızlıklarının nedenlerini belirleyerek, uygun bir tedavi planı oluşturabilirler.
Nedenleri
Burun deviasyonunun nedenleri farklı olabilir. Doğuştan gelen bir neden, kaza sonrası oluşan hasar veya iyileşmeyen kemik kırığı da sebep olabilir. Genetik faktörler de burun deviasyonu riskini arttırabilir. Radyasyon tedavisi de nadir olarak burun deviasyonuna neden olabilir.
Doğuştan Olma
Burun deviasyonu, doğuştan gelen anatomik bir anormalliktir. Bu durum, burun bölgesinin yapısındaki doğal farklılıklar veya genetik faktörler nedeniyle oluşabilir. Doğuştan burun deviasyonu olan kişilerin burun hastalıklarına ve burun tıkanıklığına daha yatkın oldukları bilinmektedir. Burun deviasyonunun doğuştan oluşma nedenleri arasında doğum sırasında çeşitli faktörler, özellikle de annenin rahmindeki hastalıklar yer alabilir. Ayrıca, ailesinde burun deviasyonu olan kişilerin çocukları da doğuştan burun deviasyonu ile doğma eğilimindedir.
Genetik Faktörler
Burun deviasyonunun genetik faktörleri vardır. Ebeveynlerinden devraldıkları burun anatomisi burun deliklerinde daralmaya neden olabilir. Ailede daha önce burun deviasyonu varsa, çocuklarında da görülebilir. Genetik yatkınlık burun yapısını etkilediği gibi, burun şekillendirme yöntemlerinde de dikkate alınması gereken bir faktördür.
Trauma
Burun, çarpma, düşme veya darbe sonucu oluşan travmalardan dolayı deviasyona neden olabilir. Burun kemikleri ve kıkırdakları travmatik hasara maruz kaldığında, burun şekli değişebilir ve burun kanalları tıkanabilir. Bu tür travmalar özellikle sporcular, çocuklar ve aktif yaşam tarzı olan bireyler arasında daha yaygındır. Burun deviasyonunun nedeni travma ise, tıbbi tedavi gerekebilir. Bir kulak burun boğaz uzmanına başvurarak burun travmasının ciddiyetine ve tedavi seçeneklerine karar verilebilir.
Edinsel Nedenler
Burun deviasyonunun edinsel nedenleri arasında kemik kırığı, burun ameliyatı sonrası içeride kalan cerrahi materyal ve radyasyon tedavisi sayılabilir. Kemik kırığı sonrasında burunda oluşan deformasyonlar ve kıkırdaklarda yer değişimleri deviasyona neden olabilir. Benzer şekilde, burunda yapılan bir ameliyat sonrası geçmeyen burun tıkanıklığı veya diğer belirtiler de oluşabilir. Nadir durumlarda, radyasyon tedavisi sonrası burun dokularında kalıcı hasarlar oluşabilir ve burun deviasyonu gelişebilir.
Kemik Kırığı
Kemik kırığı burun deviasyonuna neden olabilir. Burun kemiği, darbe veya kazalar sonucu kırılabilir ve bu burun içindeki kemik yapısını değiştirerek deviasyona yol açabilir. Kırık sonrası burun estetiği ile birlikte burun içerisindeki deviasyon sorunu da çözülebilir. Bazı durumlarda, kemik kırığına bağlı burun deviasyonu, cerrahi operasyon dışında tedavi edilemez.
Radyasyon Tedavisi
Radyasyon tedavisi burun deviasyonuna neden olabilmektedir. Bu tedavide kullanılan yüksek doz radyasyon, burun kemiklerinde ve kıkırdakta hasara neden olabilir. Bu nedenle, radyasyon tedavisi alan hastaların burun deviasyonu gibi komplikasyonları yaşayabileceği unutulmamalıdır. Hastalar, tedavileri sırasında oluşabilecek komplikasyonlar hakkında doktorlarıyla iletişimde kalmalıdır.
Tedavisi
Burun deviasyonu tedavisi ilaç ya da cerrahi yollarla gerçekleştirilebilir. İlaç tedavisinde burun içindeki şişliklerin azaltılması amaçlanır. Cerrahi tedavide kemik ve kıkırdak yapının düzeltilmesi hedeflenir. Endoskopik cerrahi ve sepal kartilaj preservasyonu günümüzde sıklıkla uygulanan yöntemler arasındadır. Burun estetiği ile birlikte de tedavi edilebilir. Herhangi bir tedavi yöntemine karar vermeden önce doktorunuzla görüşmeniz gerekmektedir.
İlaç Tedavisi
Burun deviasyonu tedavisinde kullanılan ilaçlar, genellikle semptomların hafifletilmesine yöneliktir. Antihistaminikler, burun tıkanıklığı ve kaşıntısını azaltmak için kullanılabilir. Steroid spreyler, burun pasajlarını açmak için etkilidir ve burun akıntısını azaltır. Burun damlaları ise burun tıkanıklığı ve akıntısını azaltmaya yardımcı olur. Ancak, ilaç tedavisi burun deviasyonunun nedenini ortadan kaldırmaz ve semptomların tekrarlamasına neden olabilir. Bu nedenle, önemli olan, semptomların tedavi edilmesi değil, nedenlerin tedavi edilmesidir.
Cerrahi Operasyon
Burun deviasyonu cerrahi operasyonu, genel anestezi altında gerçekleştirilen bir işlemdir. Bu operasyon sırasında, burun içindeki kemik ve kıkırdak dokularında kesme ve yeniden şekillendirme yapılır. İşlem sırasında, burun delikleri içinde küçük bir kesik yapılır ve burun içindeki dokulara ulaşılır. Daha sonra, gerektiği kadar kemik ve kıkırdak dokuları çıkarılır veya yeniden şekillendirilir.
Cerrahi müdahale sonrasında burun içinde ve dışında şişlik, morluk ve ağrı oluşabilir. İlaçlarla bu belirtiler azaltılabilir. İyileşme sürecinde, doktorun verdiği talimatlara uyulması önemlidir. Bu süre içinde, burun bölgesine dokunmak veya sert bir şekilde üflemekten kaçınılmalıdır.
Cerrahi operasyon, burun deviasyonunun en etkili tedavi yöntemlerinden biridir. Ancak, bu yöntemi kullanmadan önce, doktorunuzla konuşmanız ve tüm seçenekleri değerlendirmeniz önerilir.
Endoskopik Cerrahi
Endoskopik cerrahi, özel bir endoskopik aletle gerçekleştirilir. Burun deliklerinden aletler sokulur ve görüntülenecek alanlar aydınlatılır. Ardından, burun boşluğundaki kemik ve dokuların yeniden şekillendirilmesiyle burun delikleri açılır. Bu yöntem minimal invaziv olduğundan, iyileşme süreci daha hızlıdır.
Sepal Kartilaj Preservasyonu
Sepal kartilaj preservasyonu burun deviasyonunun tedavisinde etkili bir yöntemdir. Bu yöntemde, burun septumu kırmadan sadece sepal kartilaj korunarak, burun içindeki hava akışı düzenlenir. Bu sayede burun delikleri arasındaki hava akışı eşitlenir ve burun solunumunda rahatlık sağlanır. Ancak, yöntemin uygulanabilmesi için hastanın sepal kartilajının yeterli kalınlıkta olması gerekir. Bu yöntemin diğer avantajları arasında ameliyat sonrası yaşanabilecek burun kanamalarının azalması ve iyileşme sürecinin daha hızlı olması sayılabilir.
Burun Estetiği ile Birlikte
Burun estetiği ve burun deviasyonu tedavisi bir arada yapılabilir. Bu şekilde hem burunun fonksiyonel sorunlarına hem de estetik görünümüne çözüm bulunur. Cerrahi öncesi detaylı planlama yapılıp, burun yapısına uygun bir yöntem seçilir. Genellikle burun estetiği sırasında yapılan değişiklikler, burun içindeki problemleri de çözümleyeceği için ayrı bir burun deviasyonu ameliyatına gerek kalmayabilir. Ancak, burun deviasyonu belirtileri devam ediyorsa, endoskopik burun içi müdahale teknikleriyle deviasyon tedavisi başarılı bir şekilde tamamlanır.
